Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΚΑΙ Ο ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ

"Το σκοτεινό τρυγόνι"

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης

Φέτος με αφορμή τη γιορτή της μητέρας αυτές τις μέρες, θα προσεγγίσουμε έναν υπέροχο έλληνα συγγραφέα, τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. Η γλώσσα του είναι δύσκολη για τα νήπια όμως στο συγκεκριμένο ποίημα είναι βατή και κατανοητή.

Eίναι οι δύο πρώτοι στίχοι από το νεανικό ποίημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Προς την Μητέρα μου», γραμμένο πίσω από ένα γράμμα του, το 1874. Η τέταρτη στροφή του ίδιου ποιήματος βρίσκεται και στο μυθιστόρημά του «Η Φόνισσα». (Πηγή: Μουσείο Παπαδιαμάντη, όπου μπορείτε να βρείτε και επεισόδια από τη σειρά της ΕΡΤ για τη ζωή και το έργο του).

Μάνα μου,
εγώ είμαι τ’ άμοιρο
το σκοτεινό τρυγόνι
όπου το δέρνει ο άνεμος
βροχή που το πληγώνει.

Το δόλιο
όπου κι αν στραφεί
απ’ όπου κι αν περάσει
δε βρίσκει πέτρα να σταθεί
κλωνάρι να πλαγιάσει.

Εγώ βαρκούλα μοναχή
βαρκούλα αποδαρμένη
μέσα σε πέλαγο ανοιχτό
σε θάλασσα αφρισμένη.

Παλεύω με τα κύματα
χωρίς πανί, τιμόνι
κι άλλη δεν έχω άγκυρα
πλην την ευχή σου μόνη.

Το συγκεκριμένο ποίημα μελοποιήθηκε και βρίσκεται "στο cd με τίτλο "Το σκοτεινό τρυγόνι" που δημιουργήθηκε για τις ανάγκες της θεατρικής διασκευής του έργου «Φόνισσα» που παρουσιάστηκε το 2003 από τη θεατρική ομάδα του δήμου Ιεράπετρας. Οι Νίκος Μαστοράκης, Μανόλης Λιαπάκης και Κώστας Πανταζής (ερασιτέχνες μουσικοί) μελοποίησαν 12 ποιήματα - κείμενα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και δημιούργησαν αυτή τη συλλογή με την συμμετοχή γνωστών καλλιτεχνών(μεταξύ των οποίων ο Σωκράτης Μάλαμας, ο Ψαραντώνης, η Λιζέτα Καλημέρη, κ.ά.) Η μουσική έχει παιχτεί από φυσικά όργανα και έχει πολλά στοιχεία της παραδοσιακής ,της κρητικής αλλά και της έντεχνης μουσικής." 

(Πηγή: ένα υπέροχο ιστολόγιο με τον ομώνυμο τίτλο:toskoteinotrigoni.blogspot.gr/

 Με αφορμή λοιπόν αυτό το συγκλονιστικό τραγούδι παίξαμε με τον θείο Παπαδιαμάντη (έχω κολλήσει με τους στίχους, τη μουσική αλλά και τη φοβερή ερμηνεία του Σωκράτη!).

• Τύπωσα το κάθε τετράστιχο σε διαφορετικό χρώμα Α4 επί 2 φορές. Η κάθε ομάδα είχε ένα χρώμα και έπρεπε να βάλουν τους στίχους στη σωστή σειρά.

•  Έπαιζε το τραγούδι κι ο καθένας κλήθηκε να προσομοιάσει το δικό του στίχο.

•  Έψαξαν να βρουν τον τίτλο μέσα στο ποίημα. Έπειτα τους πήρα το καρτελάκι και ζήτησα σε κάποιους να φτιάξουν τον τίτλο σπασμένο (ηχητικά όμως) και μετά ψάχναμε να δούμε με ποια σειρά πρέπει να βάλουμε τις λέξεις.

• Η πρώτη εικόνα είναι ο πίνακας αναφοράς. Φωτοτύπησα την ίδια σε διάφορα έγχρωμα Α4 και τα μπέρδεψα. Τα παιδιά έπρεπε να βρουν το δικό τους χρώμα πέταλα αλλά και να βάλουν το σωστό πέταλο με το σωστό τετράστιχο στη σωστή θέση.

 

• Τα πιο μικρά ταίριαξαν τα σχήματα των πετάλων.

 

•  Στο συγκεκριμένο φύλλο εργασίας πρέπει να θυμηθούν τις λέξεις που άκουσαν μέσα στο ποίημα (τραγούδι).

•  Ξεκινήσαμε να φτιάχνουμε εικονικά το ποίημα όπως το είχαμε με γραπτό λόγο στα πέταλα του πίνακα αναφοράς.

• Κι ένα τεστάκι με ερωτήσεις.

 

•  Και δύο πιο γνωστές προσωπογραφίες του Παπαδιαμάντη από έλληνες ζωγράφους, η πρώτη από τον Σπύρο Βασιλείου και η δεύτερη του Νίκου Εγγονόπουλου.