Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΚΑΙ Ο ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ

"Το σκοτεινό τρυγόνι"

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης

Φέτος με αφορμή τη γιορτή της μητέρας αυτές τις μέρες, θα προσεγγίσουμε έναν υπέροχο έλληνα συγγραφέα, τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. Η γλώσσα του είναι δύσκολη για τα νήπια όμως στο συγκεκριμένο ποίημα είναι βατή και κατανοητή.

Eίναι οι δύο πρώτοι στίχοι από το νεανικό ποίημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Προς την Μητέρα μου», γραμμένο πίσω από ένα γράμμα του, το 1874. Η τέταρτη στροφή του ίδιου ποιήματος βρίσκεται και στο μυθιστόρημά του «Η Φόνισσα». (Πηγή: Μουσείο Παπαδιαμάντη, όπου μπορείτε να βρείτε και επεισόδια από τη σειρά της ΕΡΤ για τη ζωή και το έργο του).

Μάνα μου,
εγώ είμαι τ’ άμοιρο
το σκοτεινό τρυγόνι
όπου το δέρνει ο άνεμος
βροχή που το πληγώνει.

Το δόλιο
όπου κι αν στραφεί
απ’ όπου κι αν περάσει
δε βρίσκει πέτρα να σταθεί
κλωνάρι να πλαγιάσει.

Εγώ βαρκούλα μοναχή
βαρκούλα αποδαρμένη
μέσα σε πέλαγο ανοιχτό
σε θάλασσα αφρισμένη.

Παλεύω με τα κύματα
χωρίς πανί, τιμόνι
κι άλλη δεν έχω άγκυρα
πλην την ευχή σου μόνη.

Το συγκεκριμένο ποίημα μελοποιήθηκε και βρίσκεται "στο cd με τίτλο "Το σκοτεινό τρυγόνι" που δημιουργήθηκε για τις ανάγκες της θεατρικής διασκευής του έργου «Φόνισσα» που παρουσιάστηκε το 2003 από τη θεατρική ομάδα του δήμου Ιεράπετρας. Οι Νίκος Μαστοράκης, Μανόλης Λιαπάκης και Κώστας Πανταζής (ερασιτέχνες μουσικοί) μελοποίησαν 12 ποιήματα - κείμενα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και δημιούργησαν αυτή τη συλλογή με την συμμετοχή γνωστών καλλιτεχνών(μεταξύ των οποίων ο Σωκράτης Μάλαμας, ο Ψαραντώνης, η Λιζέτα Καλημέρη, κ.ά.) Η μουσική έχει παιχτεί από φυσικά όργανα και έχει πολλά στοιχεία της παραδοσιακής ,της κρητικής αλλά και της έντεχνης μουσικής." 

(Πηγή: ένα υπέροχο ιστολόγιο με τον ομώνυμο τίτλο:toskoteinotrigoni.blogspot.gr/

 Με αφορμή λοιπόν αυτό το συγκλονιστικό τραγούδι παίξαμε με τον θείο Παπαδιαμάντη (έχω κολλήσει με τους στίχους, τη μουσική αλλά και τη φοβερή ερμηνεία του Σωκράτη!).

• Τύπωσα το κάθε τετράστιχο σε διαφορετικό χρώμα Α4 επί 2 φορές. Η κάθε ομάδα είχε ένα χρώμα και έπρεπε να βάλουν τους στίχους στη σωστή σειρά.

•  Έπαιζε το τραγούδι κι ο καθένας κλήθηκε να προσομοιάσει το δικό του στίχο.

•  Έψαξαν να βρουν τον τίτλο μέσα στο ποίημα. Έπειτα τους πήρα το καρτελάκι και ζήτησα σε κάποιους να φτιάξουν τον τίτλο σπασμένο (ηχητικά όμως) και μετά ψάχναμε να δούμε με ποια σειρά πρέπει να βάλουμε τις λέξεις.

• Η πρώτη εικόνα είναι ο πίνακας αναφοράς. Φωτοτύπησα την ίδια σε διάφορα έγχρωμα Α4 και τα μπέρδεψα. Τα παιδιά έπρεπε να βρουν το δικό τους χρώμα πέταλα αλλά και να βάλουν το σωστό πέταλο με το σωστό τετράστιχο στη σωστή θέση.

 

• Τα πιο μικρά ταίριαξαν τα σχήματα των πετάλων.

 

•  Στο συγκεκριμένο φύλλο εργασίας πρέπει να θυμηθούν τις λέξεις που άκουσαν μέσα στο ποίημα (τραγούδι).

•  Ξεκινήσαμε να φτιάχνουμε εικονικά το ποίημα όπως το είχαμε με γραπτό λόγο στα πέταλα του πίνακα αναφοράς.

• Κι ένα τεστάκι με ερωτήσεις.

 

•  Και δύο πιο γνωστές προσωπογραφίες του Παπαδιαμάντη από έλληνες ζωγράφους, η πρώτη από τον Σπύρο Βασιλείου και η δεύτερη του Νίκου Εγγονόπουλου.

 

ΟΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ

Μια σύντομη ανάρτηση με τις κατασκευές μας για τη γιορτή της μητέρας.

•  Μια πολύ απλή κατασκευή γλάστρα φτιάξαμε με κυπελάκια ζαχαροπλαστείου, πλαστελίνη, λίγο χόρτο και μικρά λουλουδάκια και το αποτέλεσμα εντυπωσιακό.

•  Παντατίφ από πήλινη καρδιά με μια μπλε χάντρα (και πετονιά) και μπόλικο γκλίτερ!

 

•  Και τα δύο συνοδεύτηκαν από μια απλή καρτούλα όπου απ' έξω το παιδί ζωγράφισε το εαυτό του με τη μητέρα του και μέσα έγραψε ευχές.

 

•  Διαβάσαμε το υπέροχο "Θα σ' αγαπώ ό,τι κι αν γίνει", το συζητήσαμε και κάναμε τα φύλλα εργασίας της Τάνιας για το συγκεκριμένο βιβλίο (εδώ)
• Ηλεκτρονικά θα το βρείτε  εδώ 

ΟΜΑΛΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Σήμερα επισκεφθήκαμε το Δημοτικό Σχολείο Πυθαγορείου στα πλαίσια του προγράμματος για την ομαλή μετάβαση των νηπίων στο Δημοτικό.

• Τις τελευταίες μέρες μιλήσαμε με τα παιδιά για το πως φαντάζονται το Δημοτικό, τους χώρους, τις δραστηριότητες.
• Είδαν τα παιδιά φωτογραφίες από τους χώρους, που είχα τραβήξει από την περσινή επίσκεψη.
• Μελέτησαν κάποια βιβλία του Δημοτικού, είδαν ότι θα κάνουν πράγματα που ίσως έχουμε κάνει και στο Νηπιαγωγείο. 
• Τους έδωσα κάποιες φωτοτυπίες από τα βιβλία.
• Φτιάξαμε τη γωνιά του Δημοτικού σχολείου όπου βάλαμε τα βιβλία, μαυροπίνακα, διάφορα παλιά εποπτικά υλικά του νηπιαγωγείου και φωτοτυπίες από σχολικά τετράδια για να πειραματίζονται να γράφουν μέσα στις λεπτές γραμμές.

 

•  Είπαμε να κάθονται μέχρι 4 παιδιά στη γωνία. Μπορούσαν να είναι όλοι δάσκαλοι ή ένας, όπως ήθελαν εκείνα.
• Πέρσι είχαμε κάνει ένα όμορφο βιωματικό εργαστήρι με το "Φάρο", όπου τα νήπια ήταν τα πουλιά που φεύγουν από τις φωλιές. Ευελπιστούμε να το κάνουμε και φέτος, αν και με τον "Φάρο" να κινδυνεύει να κλείσει, ίσως να μην τα καταφέρουμε.
• Η σημερινή ημέρα ήταν αφιερωμένη στο Δημοτικό (που δεν είναι κοντά στο δικό μας κτίριο), δηλαδή οι γονείς έφεραν τα παιδιά στο σχολείο  και τα πήραν από εκεί, όπως θα κάνουν και του χρόνου.
• Τα παιδιά  συμμετείχαν στην πρωϊνή προσευχή, ξεναγήθηκαν σε όλους τους χώρους και έκαναν μαθηματικά, γλώσσα και μουσική μαζί με την Α' Δημοτικού. Το ευχαριστήθηκαν ιδιαιτέρως και τα πήγαν πολύ καλά στις ερωτήσεις των δασκάλων (για να ξέρουνε και τι αστέρια στέλνουμε!!!).

 Θέλουμε να ευχαριστήσουμε θερμά τις δασκάλες της Α' Δημοτικού, τον διευθυντή και τον μουσικό για την φιλοξενία. Περάσαμε καταπληκτικά!

 

ΠΑΣΧΑ

Κάλλιο αργά παρά ποτέ! Μάζεψα διάφορα που έχουμε κάνει μέχρι στιγμής για το Πάσχα και τα ανεβάζω.

• Για αρχή θέλω να αναφερθώ στο βιβλίο που χρησιμοποίησα φετός και πολύ μου άρεσε: "Ιησούς ο Υιός του Ανθρώπου" (Σαββάλας). Πρόκειται για ένα βιβλίο με 23 πίνακες του Bloch. 

•  Επίσης χρησιμοποίησα πίνακες του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου. (Δεν είχα δυστυχώς το χρόνο που ήθελα να αφιερώσω πιο οργανωμένα στον Θεοτοκόπουλο). Έφτιαξα κι ένα φύλλο εργασίας.

 

•  Εκτός από τα έθιμα του Πάσχα, θέλω τα παιδιά να έρχονται σε επαφή και με τους υπέροχους ύμνους της Μ. Εβδομάδας. Έτσι ακούσαμε κυρίως ύμνους της Μ. Παρασκευής και προσπαθήσαμε να μάθουμε να ψάλλουμε το "Χριστός Ανέστη" (που δυστυχώς τόσο ανόητα καλύπτεται από τον ήχο των βαρελότων).

• Φτιάξαμε λαμπάδες και κολλήσαμε πάνω σαν διακόσμηση, εκτός των άλλων, αυτά που φτιάχνουμε και κολλάμε στα τζάμια. Είναι ιδανικά διότι μαλακώνουν με τη ζέστη του χεριού και μένουν στη λαμπάδα. 

•  Φτιάξαμε 2 καρτούλες πανεύκολες που σκέφτηκα.

 

•  Μια ιδέα που είδα από τη Μαρία και έκανα μια μικρή παραλλαγή

•  Φτιάξαμε μικρά καλαθάκια κι αντί για αβγά μέσα τους έβαλα (το δωράκι μου) βότσαλα βαμμένα και διακοσμημένα με χαρτοπετσέτες.

•  Μας έστειλε και το πρώτο δέμα ο μπαρμπα-Στάθης (έχει και συνέχεια). Μας έστειλε βαμμένα αβγά αλλά έσπασαν στο ταχυδρομείο, οπότε κλήθηκαν τα παιδιά να βρουν το άλλο μισό αβγό. (Τα βρήκα εδώ)

•  Παίξαμε το πρώτο κυνήγι αβγών μέσα στην τάξη, όπου τα παιδιά έπρεπε να καταγράψουν πόσα αβγά βρήκαν και μάζεψαν μέσα στην κοτούλα τους  από το κάθε χρώμα. Πρώτα όμως έπρεπε να διαβάσουν την κάθε λέξη και να αποφασίσουν τι χρώμα έγραφε για να το χρωματίσουν.

 

ΕΝΤΟΜΑ 5 - Η ΚΑΤΣΟΥΦΑ ΠΑΣΧΑΛΙΤΣΑ- ΕΡΙΚ ΚΑΡΛ

Το Πάσχα πλησιάζει και ποιο έντομο έχει μέσα στο όνομά του αυτή τη γιορτή; Η Πασχαλίτσα! "Η κατσούφα πασχαλίτσα"  του Έρικ Καρλ μαθαίνει στα παιδιά καλούς τρόπους, σειραθέτηση μεγεθών και την ώρα αλλά κυρίως έχει μεγάλη πλάκα!

•  Αφού λοιπόν τη διαβάσαμε βάλαμε στη σειρά τα ζώα που προκάλεσε σε πάλη η πασχαλίτσα.

• Βάλαμε κάρτες στη σειρά με τη ζωή της πασχαλίτσας.

•  Παίξαμε μέμορι με τα ζώα που προκάλεσε η κατσούφα πασχαλίτσα (υλικό πολύ από το επίσημο σάιτ του Καρλ εδώ

• Φτιάξαμε μια μεγάλη πασχαλίτσα ο καθένας με τον κύκλο ζωής της.

• Με αφορμή λοιπόν την κατσούφα πασχαλίτσα μιλήσαμε για τις πασχαλίτσες: ποια λέξη έχει μέσα το όνομά της; Γιατί λέγεται και αλλιώς "λαμπρίτσα"; Είναι έντομο; Για να δούμε και ένα άλλο βιβλίο που λέγεται "Λαμπρίτσα" (εκδόσεις Δεληθανάση).

•  Παρακολουθήσαμε κι ένα υπέροχο βιντεάκι στα ελληνικά που λέγεται "πασχαλίτσα εναντίον μελίγκρας"

• Ο φίλος μου ο μπαρμπα-Στάθης εκτρέφει πασχαλίτσες για να τρώνε τις μελίγκρες από τα λουλούδια του. Μου έστειλε λοιπόν μερικές για να παίξουμε. 
•  Πρώτα παίξαμε μπίνγκο με πασχαλίτσες (το βρήκα εδώ). Στα πούλια είχα κολλήσει αυτοκόλλητες πασχαλίτσες.

•  Φορέσαμε πασχαλίτσες στα χέρια και ανάλογα με τις βούλες που είχαν γινόμασταν ζευγαράκια με το παιδί που είχε τον ίδιο αριθμό κι αργότερα όταν μας έλεγε το τραγουδάκι σταματάγαμε στο φύλλο με το σωστό αριθμό. (Το παιχνίδι μας το είχε δείξει η σύμβουλός μας, κ. Μοσχοβάκη και είναι έμπνευση συναδέλφων από τη Χίο).

•  Το τραγουδάκι που σκαρφίστηκα πάει με τη μουσική του "ο γεωργός πάει στον αγρό..." κι έλεγε:

"Η πασχαλίτσα που πετά, που πετά, που πετά,

η πασχαλίτσα που πετά

συνεχίζει να πετά.

Η πασχαλίτσα που πετά, που πετά, που πετά,

η πασχαλίτσα που πετά

σ΄ένα φύλλο σταματά".  

•  Μετά αλλάζαμε πασχαλίτσες άρα και αριθμούς.
• Μια ιδέα που είδα στην Αριάδνη και μου άρεσε (εδώ) είναι με τα ίδια φύλλα από το προηγούμενο παιχνίδι, κάναμε μαθηματικά. Βάλαμε τόσες πασχαλίτσες όσες λέει το νούμερο.

 

•  Ενώσαμε τη σωστή πασχαλίτσα με το σωστό λουλούδι (ανάλογα πάλι με τις βούλες)
  
•  Είπα το ίδιο παιχνίδι να το δυσκολέψω λίγο κι έφτιαξα γλάστρες με το όνομα πια του αριθμού και ανάλογα να βάλουν γύρω τόσες πασχαλίτσες. Μια χαρά τα πήγαν.

•  Κι ένα πινακάκι διπλής εισόδου για όσους είχαν τελειώσει νωρίς.

•  Δύο φύλλα εργασίας σαν τεστάκια

•  Για το σπίτι, σαν παιχνιδάκι για να ζωγραφίσουν, φτιάξαμε το βιβλιαράκι του Π της πασχαλίτσας. Δηλαδή έπρεπε να βρουν να κόψουν μόνο τις πασχαλίτσες με τις εικόνες που αρχίζουν από Π.

 

• Ιδέες και υλικό βρήκα στους εξής συνδέσμους:

1. Το νηπιαγωγείο μου αρέσει πιο πολύ, εδώ
2. Μικροί επιστήμονες στο νηπιαγωγείο (φύλλα εργασίας) 
3. Στο ιστολόγιο της Σέβας
4. Στο Λος Νίνος εδώ
5. Συνολικά για τα έντομα στης Τάνιας (υλικό και φύλλα εργασίας)
6. Για την κατσούφα πασχαλίτσα υλικό εδώ , εδώ και εδώ
7. Αναρτήσεις μου σχετικές με τα βιβλία του Έρικ Κάρλ: γρύλος και κάμπια
8. Βίντεο σχετικά εδώ
9. Για τα έντομα συνολικά στο δικό μου ιστολόγιο εδώ