Σχέδιο εργασίας "Διάστημα"

 Για περισσότερο εποπτικό υλικό και φύλλα εργασίας δες εδώ

ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟΥ

            ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ  2006 - 2007

      ΣΧΕΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ

 

Διάρκεια: 7-11-2006 έως 20-11-2006

Σύνολο νηπίων : 11

Υπεύθυνες νηπιαγωγοί: Χατζηπαναγιώτου Μαρία, Τσίτσιλα Αντιγόνη

7-11-2006

                              ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ

          Ξεκινήσαμε να μιλάμε στα παιδιά για το διάστημα δίνοντας έμφαση κυρίως στη γη, στον ήλιο, στο φεγγάρι και τις κινήσεις τους. Χρησιμοποιήσαμε ως πηγές τα εξής βιβλία:

1.     Ο ουρανός - Η γη, εκδόσεις Άμμος Larousse

2.    Γυρίζει - γυρίζει η γη, εκδ. Πατάκης

3.    Τι υπάρχει στον ουρανό;  εκδ. Σαββάλας

4.    Γη: ο πλανήτης μας, εκδ. Διεθνές Κέντρο βιβλίου

5.    Η γη μας, εκδ. Συμπαγής Γνώση

6.    Το σύμπαν, εκδ. Μοντέρνοι Καιροί

          Χρησιμοποιήσαμε μια μεγάλη υδρόγειο σφαίρα, ένα κίτρινο κράνος κι ένα στρογγυλό καλαθάκι για να προσομοιάσουμε ζωντανά μπροστά στα παιδιά τις κινήσεις της γης και του φεγγαριού κρατώντας τον ήλιο σταθερό. Έπειτα το κάναμε εμείς με τα σώματά μας κι έπειτα τα ίδια τα παιδιά σε τριάδες. Τους άρεσε πολύ που το έπαιξαν.

8-11-2006

                «ΕΝΑ ΦΤΥΑΡΙ ΣΤΟΝ ΑΡΗ»

          Ξεκινήσαμε τη μέρα μας διαβάζοντας το παραμύθι του Ευγένιου Τριβιζά: «Ένα φτυάρι στον Άρη». Με στόχο τη φωνολογική ενημερότητα μιλήσαμε για τις λέξεις που τέλειωναν με τον ίδιο ήχο -άρη (ομοιοκαταληξία).    Έπειτα έπρεπε να βρουν σε μια φωτοτυπία και να ενώσουν τον πλανήτη Άρη με τις εικόνες - αντικείμενα που ομοιοκαταληκτούσαν. (Το φύλλο εργασίας είναι της συναδέλφου Ελένης Τζώρα).

 

 Τέλος χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες. Η κάθε τριάδα είχε μπροστά της και από έναν πλανήτη από χαρτί μέτρου: ΑΡΗΣ, ΚΡΟΝΟΣ, ΑΦΡΟΔΙΤΗ. Τους λέγαμε λέξεις ομοιοκατάληκτες π.χ. σπίτι, θρόνος, μανιτάρι. Κάθε φορά έπρεπε να βρουν σε ποιον πλανήτη ανήκει η κάθε λέξη. Έπειτα κλήθηκαν να θυμηθούν τις λέξεις του πλανήτη τους και να τις ζωγραφίσουν πάνω σε αυτόν.

Τα παιδιά ενθουσιάστηκαν με τους εξωγήινους και το διάστημα και το ενδιαφέρον τους ήταν πολύ ζωηρό. Ήδη δύο τριάδες ανέλαβαν δράση. Η πρώτη τριάδα θα επισκεφθεί την παιδική δανειστική βιβλιοθήκη και θα ψάξει να βρει υλικό για το διάστημα (έχουμε μιλήσει με την υπεύθυνη συνάδελφος νηπιαγωγό της βιβλιοθήκης οπότε θα τους κάνει δραστηριότητα ανάγνωσης όταν πάνε) και η δεύτερη τριάδα ανέλαβε να ψάξει εικόνες από διαστημόπλοια, να σχεδιάσει το κάθε παιδί από ένα και μετά να συνεργαστούν και να φτιάξουν μια τρισδιάστατη μακέτα για το σχολείο. Άρχισε σιγά - σιγά να αναδύεται ένα σχέδιο εργασίας. (Τα φύλλα εργασίας είναι της συναδέλφου Τέτας Αντωνοπούλου).

                  

9-11-2006

                              ΙΣΤΟΓΡΑΜΜΑ

          Θεωρήσαμε πως χρειαζόμαστε ένα πλάνο δράσης, πως πρέπει να οργανωθούμε καλύτερα. Έτσι σήμερα φτιάξαμε ένα πρώτο ιστόγραμμα.

1. ΤΙ ΞΕΡΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ;

ü  Ο ήλιος είναι από φωτιά.

ü  Οι πλανήτες γυρνάνε γύρω από τον ήλιο και τον εαυτό τους.

ü  Το φεγγαράκι γυρνάει γύρω από τον εαυτό του, από τον ήλιο και από τη γη.

ü  Το φεγγάρι παίρνει φως από τον ήλιο.

ü  Στο διάστημα υπάρχουν εξωγήινοι.

ü  Το φεγγάρι ακολουθεί τη γη.

ü  Το φεγγάρι κάποιες φορές κρύβεται πίσω από τη γη και δεν το βλέπουμε.

ü  Η γη γυρνάει γύρω από τον εαυτό της και γύρω από τον ήλιο.

ü  Ο ήλιος μένει ακίνητος.

2. ΠΟΙΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΠΛΑΝΗΤΩΝ ΞΕΡΟΥΜΕ;

~        Άρης

~        Αφροδίτη

~        Κρόνος

~        Γη

3. ΤΙ ΑΛΛΟ ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΜΑΘΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ;

v   Γιατί οι εξωγήινοι είναι έξυπνοι;

v   Γιατί οι εξωγήινοι μένουν στο διάστημα;

v   Γιατί οι εξωγήινοι έχουν ανοιχτό πράσινο κεφάλι;

v   Γιατί οι εξωγήινοι έχουν μπλε πρόσωπο;

v   Γιατί το διάστημα έχει γαλάζιο χρώμα;

v   Γιατί πετάει το διαστημόπλοιο;

v   Γιατί έχουμε διαφορετικό χρώμα από τους εξωγήινους;

v   Ποια είναι τα ονόματα των άλλων πλανητών;

v   Τι χρώμα έχουν οι πλανήτες;

v   Γιατί κρύβεται το φεγγάρι και δε μπορεί ο ήλιος με τις ακτίνες να το ακουμπήσει;

4. ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΜΑΘΟΥΜΕ ΚΙ ΑΛΛ Α ΠΡΑΓΜΑΤΑ;

°   από βιβλία (βιβλιοπωλείο, δανειστική βιβλιοθήκη)

°   από το κομπιούτερ

°   να ρωτήσουμε κάποιον μεγάλο που ξέρει (γονείς, δασκάλα)

°   με τραγούδια, μουσική

°   cd, DVD

°   εγκυκλοπαίδειες

°   παιχνίδι θεατρικό

°   ζωγραφική

°   κατασκευές

°   να τα γράψουμε για να τα ξέρουμε

5. ΤΙ ΚΑΙΝΟΥΡΙΟ ΜΑΘΑΜΕ;

6. ΠΩΣ ΤΑ ΜΑΘΑΜΕ;

          Καταγράψαμε και τις δύο τελευταίες ερωτήσεις στο ιστόγραμμά μας κι αφήσαμε χώρο για να ξέρουμε ότι θα χρειαστεί να καταγράψουμε τις απαντήσεις και σε αυτές τις ερωτήσεις αργότερα. Αύριο θα ξανασυζητήσουμε το ιστόγραμμα και θα οργανωθούμε για να μοιραστούμε την έρευνα, τις ερωτήσεις και τους υπόλοιπους τρόπους ανακάλυψης.

          Η επόμενη δραστηριότητα είχε σχέση με τη βαρύτητα μια που είπαμε ότι στο φεγγάρι δυσκολεύονται οι αστροναύτες να περπατήσουν.

                     ΒΑΡΥΤΗΤΑ

          α. Ρωτήσαμε τα παιδιά γιατί δεν πέφτουν οι άνθρωποι που ζουν στις κάτω χώρες της γης, γιατί δε χύνονται οι θάλασσες, γιατί πέφτουν τα πράγματα προς τα κάτω. Δεν ήξεραν. Δεν τους απαντήσαμε. Αντίθετα κάναμε το πρώτο μας πείραμα: τους ζητήσαμε να πηδήξουν ψηλά και να δοκιμάσουν να σταθούν στον αέρα χωρίς να κατέβουν στη γη. Όλες οι προσπάθειες απέβησαν άκαρπες.

Τους μιλήσαμε για τη βαρύτητα στο κέντρο της γης, χρησιμοποιώντας εικόνες από τα βιβλία μας. Αναφερθήκαμε και στο Νεύτωνα, που μελέτησε τη βαρύτητα αφότου του ήρθε ένα μήλο στο κεφάλι. Μιλήσαμε για τη βροχή, τα φύλλα και τα φρούτα που πέφτουν πάντα κάτω και όχι πλάι. Συνεχίσαμε τα πειράματα ρωτώντας τα παιδιά για το αποτέλεσμα και γιατί πιστεύουν ότι θα συμβεί το ένα ή το άλλο. Έτσι ρίξαμε προς τα πάνω αντικείμενα προσπαθώντας να μείνουν στον αέρα. Εις μάτην.

          β. Παρατηρήσαμε ότι:

- ένας κύβος έπεσε κάτω γιατί ήταν βαρύς αλλά κι ένα πούπουλο έπεσε κάτω

   κι ας ήταν ελαφρύ              

- ένας μεγάλος κι ένας μικρός κύβος πέφτουν κάτω ταυτόχρονα

- το χαρτί άργησε να πέσει σε σχέση με τον κύβο

- το σφουγγάρι έπεσε πιο γρήγορα από το χαρτί

- ένα χαρτί διπλωμένο πέφτει γρηγορότερα από ένα ανοιχτό χαρτί. Σ’ αυτό το

   σημείο καταλάβαμε γιατί πετάνε τα πουλιά και τα αεροπλάνα, όπως ο      Βαγγέλης είπε «τα πουλιά πέφτουν κάτω όταν τα σκοτώνουνε», δηλαδή όταν είναι κλειστά τα φτερά τους (δεν έχουν άνοιγμα για την αντίσταση του αέρα) και δεν τα κουνάνε για να πετάξουν (δεν δίνουν ώθηση).

γ. - Δώσαμε στα παιδιά ένα φύλλο εργασίας με τρία παιδιά και τρεις αστροναύτες. Τους ζητήσαμε να κυκλώσουν και να ζωγραφίσουν όσους έλκει η βαρύτητα στον πλανήτη που βρίσκονται.

- Δώσαμε ένα δεύτερο φύλλο εργασίας με τέσσερις αστροναύτες οι οποίοι σε λεζάντα είχαν τα ονόματα των παιδιών τους κι από κάτω μπερδεμένα τα παιδιά τους με τα ονόματά τους. Ζητήσαμε από τα νήπια να ενώσουν τον κάθε μπαμπά αστροναύτη με το δικό του παιδί, δηλαδή να αντιστοιχίσουν τα ονόματα.

      

10-11-2006

                        ΙΣΤΟΓΡΑΜΜΑ

          Σήμερα ξαναμελετήσαμε το ιστόγραμμά μας και δώσαμε στην Ειρήνη που έλειπε την ευκαιρία να συμπληρώσει κι εκείνη ερωτήσεις. Επειδή ήταν στο σύνολό τους πολλές οι ερωτήσεις μας αποφασίσαμε να τις μοιραστούμε και να ψάξουν οι ομαδούλες να βρουν τις απαντήσεις και  να μας τις φέρουν. Ο μόνος που δεν ήθελε να συμμετέχει ήταν ο Βαγγέλης. Δεν τον πιέσαμε. Αντίθετα η Μαίρη εξεδήλωσε το ενδιαφέρον να πάει κι εκείνη στη δανειστική βιβλιοθήκη. Τη στηρίξαμε σ’ αυτή της την επιθυμία. Η κάθε ομαδούλα θα διαλέξει το δικό της τρόπο έρευνας από αυτούς που ανακαλύψαμε. Κατά συνέπεια η κατανομή των ερωτήσεων έγινε ως εξής:

1) Ομάδα βιβλιοθήκης: Ποια είναι τα ονόματα των πλανητών; Γιατί κρύβεται το φεγγάρι και δεν μπορεί ο ήλιος με τις ακτίνες του να το ακουμπήσει;

2) Μαίρη (είτε με την ομάδα βιβλιοθήκης είτε μόνης της): Γιατί οι εξωγήινοι έχουν ανοιχτό πράσινο κεφάλι; Γιατί το διάστημα έχει χρώμα γαλάζιο;

3) Ομάδα χειροτεχνίας: Γιατί και πως πετάει το διαστημόπλοιο;

4) Γιάννης / Διονύσης: Τι χρώμα έχουν οι πλανήτες;

            ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ

      Χρησιμοποιήσαμε φορητό υπολογιστή και αφού δώσαμε στα παιδιά αρκετές πληροφορίες για τις δυνατότητές του και κάποια όργανά του, όπως το ποντίκι και τη δισκέτα, προβάλαμε στα παιδιά ολιγόλεπτα αποσπάσματα από CD ROM των DISCOVERY και NATIONAL GEOGRAPHIC με θέμα το διάστημα αλλά και τον πλανήτης μας. Τα παιδιά κατενθουσιάστηκαν! Στο τέλος δοκίμασαν τη μετακίνηση του δείκτη με το ποντίκι.

13-11-2006

      ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ

          Τα παιδιά σήμερα μας παρουσίασαν τα αποτελέσματα των ερευνών και των προσπαθειών τους. Έφεραν στο σχολείο πολύ  ενδιαφέρον υλικό!

          Η πρώτη ομάδα ήταν η Ελένη, η Ευδοξία και η Πηνελόπη που είχαν αναλάβει να κατασκευάσουν ένα πύραυλο. Τα παιδιά μας παρουσίασαν πως έψαξαν για να τον φτιάξουν, τι έκαναν, τι υλικά και διαδικασίες χρησιμοποίησαν, τι προσέθεσαν.

 

Τα παιδιά με τη βοήθεια των μεγάλων βρήκαν στο διαδίκτυο εικόνες από διαστημόπλοια, συζητάνε πως θα  το φτιάξουνε και ζωγράφισαν κι ένα προσχέδιο.

 

Τα παιδιά μας είπαν μετά:

«Τις εικόνες τις έβγαλε η μαμά της Ευδοξίας από τον υπολογιστή. Κάναμε ένα σχέδιο για να ξέρουμε πως θα κάνουμε τον πύραυλο. Πήραμε τρία ρολά από την κουζίνα και κολλήσαμε μπλε χαρτί και μετά φτιάξαμε αστροναύτες και λερώθηκαν τα χέρια μας (από πηλό). Αυτά που περισσεύουν στο πλάι βοηθάνε το διαστημόπλοιο να πετάξει. Το υλικό που βάζουμε για να πετάξει δεν κάνει για τα αυτοκίνητα. Εκεί μέσα οι αστροναύτες τρώνε μόνο χάπια. Οι αστροναύτες δε μπορούν να κάτσουν γιατί ο πύραυλος κουνιέται και γιατί δεν έχει βαρύτητα.»

 

Η επόμενη ομάδα αποτελούνταν από την Ειρήνη, το Σταμάτη και τη Θεανώ, οι οποίοι επισκέφθηκαν την παιδική δανειστική βιβλιοθήκη στο Βαθύ. Μας μίλησαν καταρχάς για την εμπειρία τους από τη βιβλιοθήκη, δανείστηκαν βιβλία και μας έφεραν αλλά κυρίως δούλεψαν επί τόπου ψάχνοντας να βρουν τις απαντήσεις και πως θα μας τις παρουσιάσουν στο σχολείο. Επέλεξαν να μιλήσουν, να δείξουν εικόνες, να γράψουν αλλά και να δραματοποιήσουν! Μας είπαν ότι στη βιβλιοθήκη τους άρεσαν πολύ τα βιβλία. Ότι μέσα σ’ αυτά βρήκαν τα ονόματα των πλανητών. Μας τα είπαν, μας διάβασαν τη λίστα τους και ταυτόχρονα ανέτρεχαν στα βιβλία για να μας δείξουν την ανάλογη εικόνα. Έψαξαν και βρήκαν και τους αστροναύτες. Είδαμε τη θέση των πλανητών στο ηλιακό σύστημα και συζητήσαμε τις αποστάσεις τους από τον ήλιο.

 

Τα νήπια βρήκαν και κατέγραψαν τα ονόματα των πλανητών του ηλιακού συστήματος, απάντησαν στην ερώτηση «γιατί οι ακτίνες του ήλιου δε μπορούν να φτάσουν κάποιες φορές το φεγγάρι;» και μας παρουσίασαν με δραματοποίηση την κίνηση του φεγγαριού και της γης γύρω από τον ήλιο, χρησιμοποιώντας μπαλόνια για πλανήτες αλλά και κοστούμια που έφτιαξαν ή είχαμε στο σχολείο.

 

Στο τέλος μας έδειξαν από ποια βιβλία και ποιες σελίδες βρήκαν τις απαντήσεις και τις ιδέες τους, μας πρότειναν ένα πείραμα με το φως και μια μπάλα (χρησιμοποιήσαμε την υδρόγειο για να δούμε τη μέρα και τη νύχτα) και δώσανε και στ’ άλλα παιδιά τους πλανήτες τους για να πειραματιστούν.

 

Το υλικό που μας έφεραν τα παιδιά από τη βιβλιοθήκη είναι πολύ ενδιαφέρον γι’ αυτό και το καταγράφουμε αναλυτικά, παρουσιάζοντας ταυτόχρονα και τις πηγές της έρευνάς τους.

                                  ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1.     Το διάστημα. Τα μυστικά του κόσμου, εκδ. Μίνωας

2.    Νυχτερινός ουρανός. Οι μικροί φυσιοδίφες, εκδ. Ερευνητές

3.    Το ηλιακό μας σύστημα, Ισαάκ Ασίμοφ, εκδ. Κέδρος

4.    Έγχρωμη θεματική εγκυκλοπαίδεια «Ο κόσμος μας», το διάστημα, εκδ. ΑΣΕ

5.    Εικόνες. Η εγκυκλοπαίδεια για το δημοτικό, εκδ. MODERN TIMES

6.    Ο ήλιος και το ηλιακό σύστημα, εκδ. Χελώνα

7.    Ο ήλιος, τ’ αστέρια, το μακρινό μου περιβάλλον, εκδ. Καστανιώτη

8.    Ο ουρανός με τ’ άστρα, εκδ. Καλειδοσκόπιο

9.    Αστρογάτος, Ζαραμπούκα, εκδ. Πατάκης

10. Οι πλανήτες, DVD του BBC.

 14 - 11 - 2006

            ΦΤΙΑΧΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΗΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

          Σήμερα ο Γιάννης μας έφερε τη δική του ανακάλυψη. Επισκέφθηκε με τη μητέρα του την παιδική δανειστική βιβλιοθήκη κι έψαξε να βρει τα χρώματα των πλανητών του ηλιακού συστήματος ώστε να μπορέσουμε να φτιάξουμε το κολλάζ που θέλαμε. Δανείστηκε βιβλίο, το μελέτησε με τη μητέρα του και ζωγράφισε τα τέσσερις πλανήτες κι έγραψε και τα ονόματά τους. Μας τα έφερε και μας τα παρουσίασε.

 Στη συνέχεια για να μπορέσουμε να βοηθηθούμε ώστε να φτιάξουμε σωστά το κολλάζ μας, παρακολουθήσαμε στον υπολογιστή ένα DVD για τους πλανήτες, του BBC το οποίο μας έφερε ο Σταμάτης. Παρατηρήσαμε έναν προς έναν τους πλανήτες και τα χρώματά τους και κάναμε διάφορα σχόλια.

Έπειτα και με τη βοήθεια του βιβλίου «Ο ουρανός με τ’ άστρα» ξεκινήσαμε, παρατηρώντας τις αποστάσεις, κοντινές και μακρινές, από τον ήλιο. Το κάθε παιδί ανέλαβε να κατασκευάσει και από ένα πλανήτη. Μόλις τελείωνε, έψαχνε να βρει στο βιβλίο σε ποια θέση έπρεπε να τοποθετήσει τον πλανήτη του στο σύστημα, βοηθούμενος και από το όνομα που ήταν γραμμένο από πίσω.

15 - 11 - 2006

                        ΤΟ ΤΗΛΕΣΚΟΠΙΟ

          Στα διάφορα βιβλία που μελετήσαμε είδαμε πως υπάρχουν δύο τρόποι που μπορούμε να παρατηρήσουμε τα αστέρια τη νύχτα: να τα δούμε με τα μάτια μας ή να χρησιμοποιήσουμε ένα τηλεσκόπιο όπως οι αστρονόμοι. Έτσι σήμερα φέραμε στην τάξη ένα τηλεσκόπιο και παρατηρήσαμε πως με τη βοήθεια των μεγεθυντικών φακών μπορούμε να δούμε κάτι που είναι μακριά κοντά μας. 

 

Φτιάξαμε κι εμείς το δικό μας απλοϊκό τηλεσκόπιο χρησιμοποιώντας ρολά κουζίνας και ζελατίνες αλλάζοντας τον τρόπο και το χρώμα που βλέπουμε τον κόσμο, προσπαθώντας να ακολουθήσουμε τα βήματα των αστρονόμων.

 

16-11-2006

          Σήμερα μας έφερε η Μαίρη τα αποτελέσματα της έρευνάς της στο διαδίκτυο για το χρώμα του διαστήματος. Ανακάλυψε ότι το διάστημα δεν είναι μόνο μπλε αλλά διαθέτει και άλλα χρώματα όπως κόκκινο, μοβ, πράσινο και γαλάζιο. Επίσης μας έμαθε ότι κάποια μπλε αστέρια κοκκινίζουν γερνώντας όπως τα μαλλιά των ανθρώπων ασπρίζουν γερνώντας!

20-11-2006

            ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ: ΤΟ ΗΛΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

            ΟΜΑΔΙΚΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ:

             «Η ΛΑΪΚΑ ΕΙΔΕ ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ»

          Σήμερα ξαναπιάσαμε το ιστόγραμμά μας και ελέγξαμε τις ερωτήσεις και τις απαντήσεις που βρήκαμε αλλά και τους τρόπους που το καταφέραμε. Απαντήσαμε λοιπόν στην ερώτηση:

5. ΤΙ  ΚΑΙΝΟΥΡΙΟ ΜΑΘΑΜΕ;

1)    ονόματα πλανητών: Πλούτωνας, Ποσειδώνας, Ουρανός, Ερμής, Δίας

2)   Το διάστημα έχει πολλά χρώματα: πράσινο, κόκκινο, μπλε, λίγο κίτρινο, μαύρο, λίγο πορτοκαλί, μοβ.

3)   Τα χρώματα των πλανητών είναι: Μπλε: Ουρανός, Γη (λίγο), Ποσειδώνας, Ερμής - Κόκκινο: Άρης, Δίας - Πορτοκαλί: Κρόνος, Αφροδίτη - Καφέ: Δίας, Γη, Αφροδίτη - Γκρι: Πλούτωνας, φεγγάρι

4)   Οι ακτίνες του ήλιου δε φτάνουν το φεγγάρι όταν είναι μπροστά του η γη

5)   Το διαστημόπλοιο πετάει γιατί έχει μέσα του δυνατά κι επικίνδυνα καύσιμα που του δίνουν δύναμη

6)   Νομίζουμε ότι υπάρχουν εξωγήινοι αλλά δε βρήκαμε αποδείξεις.

6. ΠΩΣ ΤΟ ΜΑΘΑΜΕ;

                    I.    Πήγαμε στην παιδική δανειστική βιβλιοθήκη

                 II.    Ψάξαμε στα βιβλία για τους πλανήτες

              III.    Είδαμε ντοκιμαντέρ

                 IV.    Ψάξαμε στο κομπιούτερ

                    V.    Με μουσική και θέατρο

                 VI.    Με ζωγραφική και κατασκευές

              VII.    Με κολλάζ

           VIII.    Με  το παραμύθι: «Ένα φτυάρι στον Άρη»

                IX.    Με πειράματα

                   X.    Με θέατρο

                XI.    Με τη δική μας ιστορία

          Τα παιδιά ήξεραν ότι σήμερα ήταν η κορύφωση με τη δραματοποίηση και το περίμεναν. Πριν όμως από αυτό αφού μιλήσαμε για τους εξωγήινους και την έλλειψη αποδείξεων είπαμε να φτιάξουμε μια δική μας ιστορία για το διάστημα όπως τη θέλουμε. Σαν ερέθισμα τους δώσαμε τη Λάικα, το πρώτο σκυλί που ταξίδεψε στο διάστημα. Με τις ιδέες όλων καταγράψαμε το παραμύθι μας, βρήκαμε τίτλο και το εικονογραφήσαμε. Το παραμύθι μας λέγεται «Η Λάικα είδε το διάστημα».

                     

Έπειτα ήρθε η ώρα που όλοι περιμένανε. Ντυθήκαμε με παλιές στολές που είχαμε από παλιά στο σχολείο και κατά προσέγγιση, ανάλογα με το χρώμα ντυθήκαμε κάποιους πλανήτες και παίξαμε την κίνηση τους γύρω από τον ήλιο.

 

     ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟΥ 2006-2007

     ΟΜΑΔΙΚΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ

« Η ΛΑΪΚΑ ΕΙΔΕ ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ»

 

Μια  φορά  κι  έναν  καιρό  ήταν  η Λάικα,  ένα  σκυλάκι  που πήγε  στο  διάστημα  πρώτο  και  πάτησε  το  πόδι  του  στο  φεγγάρι.  Στο  φεγγάρι  είδε  πλανήτες,  τον  Άρη,  τον  Ποσειδώνα,  τον  Ερμή,  την  Αφροδίτη,  τον  Κρόνο,  τη  Γη,  τον  Ουρανό,  τον  Πλούτωνα,  το Δία.

        Η  Λάικα  ήταν  ένα  μικρό σκυλάκι  με κόκκινες,  μαύρες,  γκρι  και  καφέ  βούλες. Είχε  πάρα  πολύ  φουντωτή   και  μεγάλη  ουρά.  Είχε  μικρά  και  μυτερά  τρίγωνα  αυτιά, χρώμα  πορτοκαλί και  μαύρο. ΄Ήταν  χρωματιστά  τα αυτιά  της και  είχαν  μέσα  ροζ.  Είχε  άσπρη  μουσούδα και  μαύρα,  με  λίγο  καφέ,  μάτια.

        Της  άρεσε να  βλέπει  τους πλανήτες  από  το σπίτι  κι έτσι  αποφάσισε  να  πάει  στο  διάστημα.  Ο  μπαμπάς  της  δεν την  άφηνε. Όμως  εκείνη  πήγε  το βράδυ  στο διαστημικό  αεροδρόμιο και  έβαλε  ένα σκυλάκι  κουκλάκι κοντά  στο  μπαμπά  της  ώστε  όταν  ξυπνήσει  να  μην  τη  μαλώσει.

Στο  διαστημικό  αεροδρόμιο  πήγε  κρυφά  μέσα  στο διαστημόπλοιο και  δεν την  είδανε. Κι  έκανε  ένα μακρύ ταξίδι. Η  Λάικα φόρεσε  τη  ζώνη  της για  να  μην  πετάξει  πάνω  από  την  έλλειψη  βαρύτητας και  κουτουλήσει  και  βγάλει  καρούμπαλο.

 

        Μέσα  στο  διαστημόπλοιο ήταν  τρεις αστροναύτες που  πήγανε  για  να δούνε  κομήτες. Φορούσαν  τις  άσπρες σκληρές  στολές  κι  ένα  κράνος  ειδικό.  Ήταν  ο Νικόλας,  ο  Διονύσης  και  ο Μάρκος  από  τη Σάμο.
                                 

Οι  αστροναύτες  δεν  την  είδανε  όμως  τη  μυρίσανε  από  το  άρωμά  της,  τη  βρήκανε  και  την  παρακαλέσανε  να  έρθει  κι  αυτή  στο  διάστημα για  να  κάνει  δουλειές  γιατί  οι  αστροναύτες  κουράζονταν  και  να  βρίσκει  πέτρες.

 

Ξεκινήσανε  το  ταξίδι  για  το  διάστημα.  Όταν φτάσανε  πατήσανε  το πόδι  τους  στο  φεγγάρι.  Κρυφά  πήγε  και  πάτησε  η  Λάικα  πρώτη  στο  φεγγάρι  και  είπε  από  μέσα  της: «Ωραία  κρυψώνα  για  να  κρυφτώ  από  τον  μπαμπά  μου».

 

Η  Λάικα  είδε  τον  ήλιο.  Σκέφτηκε  να  πάει  να  δε  από  κοντά  τον  ήλιο  αλλά  μετά  φοβήθηκε  μην  καεί. Ο  Νικόλας  τη  βρήκε  και  την  πήρε.  Για  να  μη  χαθεί  της  έδωσαν  μια  κόκκινη  βούλα.  Τη  βούλα  δεν  την  ήθελε  και  την  πέταξε.

Μετά  χάθηκε  η  Λάικα  γιατί  έπεσε  κάτω  από  το  φεγγάρι  αλλά  αφού  δεν  είχε  βαρύτητα  σηκώθηκε  επάνω  και  πετούσε.

        Όταν  σηκώθηκε  ο  μπαμπάς  της  τρόμαξε  και  την  έψαχνε  γιατί  το  κουκλάκι  δε  μύριζε  την  ίδια  μυρωδιά.

Ο  μπαμπάς  της  πέταξε  κι αυτός  στο διάστημα και τη βρήκε.

 

Έτσι  την  πήρε  κοντά  του  και  τη  μάλωσε  αλλά  ζήσανε  αυτοί  καλά  κι  εμείς  καλύτερα.

ΤΕΛΟΣ

Παιχνίδια με τα συναισθήματα

ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΜΕ ΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

• Τα παιδιά έπαιξαν το παιχνίδι μνήμης των συναισθημάτων, με μισές καρτέλες που απεικόνιζαν αγόρια και μισές κορίτσια. Το κάθε παιδί κλήθηκε να κάνει τα σωστά ζευγάρια: π.χ. θυμός αγόρι – θυμός κορίτσι. 

 

• Παιχνίδι μνήμης με ζάρι και ζευγάρια. Το κάθε παιδί έριχνε τον κύβο κι ανάλογα το συναίσθημα που του έδειχνε το κάθε πρόσωπο, καλούνταν να βρει το ανάλογο ζευγάρι. Βοήθεια είχε και από τις λέξεις που ήταν γραμμένες από πίσω. Συνεπώς τα παιδιά ταύτιζαν και τις λέξεις εκτός από τις εκφράσεις. 

 

• Παιχνίδι πόντων με τα συναισθήματα και τις παιχνιδοκάρτες της Δεσύπρη. Διαβάζαμε την κατάσταση και τα παιδιά υπέθεταν τι μπορεί να ένιωθε το παιδί. Βέβαια πολύ σωστά τα παιδιά έλεγαν διάφορα συναισθήματα κι όχι ένα αποκλειστικά σε κάθε περίπτωση. Όλα ήταν αποδεκτά διότι αυτός ακριβώς είναι ο κύριος στόχος του προγράμματος, να κατανοήσουν ότι σε ένα βίωμα δεν νιώθουμε μόνο ένα συναίσθημα αλλά πολύ περισσότερα κι είναι εντάξει και που τα νιώθουμε και να τα εκφράζουμε. Για παράδειγμα πίσω από ένα βίωμα θυμού υπάρχει πάντα ένα «Φοβήθηκα ότι…».

• Φτιάξαμε το «δέντρο των συναισθημάτων» ως πίνακα αναφοράς μέσα στην τάξη. 

• Παίξαμε ένα παιχνίδι με μάρκες και πίνακες γνωστών ζωγράφων Το κάθε παιδί τραβούσε μία μάρκα που απεικόνιζε ένα συναίσθημα και την τοποθετούσε πάνω στον πίνακα ζωγραφικής που θεωρούσε ότι απεικονίζει αυτό το συναίσθημα. Ένας από τους στόχους εδώ ήταν να δούνε τα παιδιά ότι ένα έργο τέχνης μπορεί να προκαλεί διαφορετικά συναισθήματα στον καθένα αλλά ότι όλα τα συναισθήματα είναι αποδεκτά μέσα στην τάξη. Είχε όντως ενδιαφέρον διότι  κάποια παιδιά έβαλαν αντιφατικά συναισθήματα πάνω στον ίδιο πίνακα. Αυτή είναι η μαγεία της τέχνης αλλά και των συναισθημάτων. 

• Φτιάξαμε το πάζλ των συναισθημάτων.

 

•  Διαβάσαμε το « Το Κάτι άλλο»  της Κέιβ και συζητήσαμε τις σκέψεις μας πάνω στη διαφορετικότητα, την αποδοχή και τις σχέσεις μας με τους φίλους μας. 
• Παρακολουθήσαμε σε ταινία μικρού μήκους[1] το παραμύθι « Το Κάτι Άλλο».

• Παίξαμε ένα παιχνίδι ταύτισης καρτελών όπου έπρεπε να ταυτίσουν το ουσιαστικό με το επίθετο, π.χ. θυμός – θυμωμένος, φόβος- φοβισμένος και άλλα.

 

• Παίξαμε το επιτραπέζιο της αυτογνωσίας και της συναισθηματικής νοημοσύνης. Άρεσε στα παιδιά τόσο πολύ που το παίξαμε τρεις φορές συνέχεια!

 

---

[1] οι εικόνες του βιβλίου με μουσική υπόκρουση το «Μαργαρίτα Μαγιοπούλα» του Μίκη Θεοδωράκη, μονταρισμένες στο Windows  live movie maker.

Θυμός Λύπη Χαρά Φόβος

ΘΥΜΟΣ

1. Ανάγνωση: «Όταν θυμώνω» της Spelman. Συζήτηση.

2. Το κάθε παιδί αναφέρει μία φορά που θύμωσε και την εικονοποιεί: «Θύμωσα όταν…»
3. Βρίσκουμε έργα ζωγράφων που μας θυμίζουν το συναίσθημα του θυμού όπως του Κλέε, του Μιρό κι άλλων,  κι έπειτα αντιστοιχούμε τον πίνακα με το όνομα του ζωγράφου.

  4. Καταγράφουμε τι τρόπους χρησιμοποιήσαμε για να ανακουφιστούμε, να εκτονωθούμε από το θυμό:

-          το είπαμε στην κυρία, σε ένα φίλο

-          το μοιραστήκαμε με την ομάδα μας, την ομάδα της «καρδιάς»

-          το ζωγραφίσαμε

5. Φτιάχνουμε το φανάρι του θυμού και το συζητάμε. 

 

6.  Βρίσκουμε, ζωγραφίζουμε και καταγράφουμε τρόπους που μπορούμε να εκτονώσουμε το συναίσθημα του θυμού δημιουργικά.

7.  Χρησιμοποιούμε και την Kidepedia, τόμο 16 «Άνθρωπος» που μας προτείνει τρόπους να ηρεμήσουμε το ζωηρό κουταβάκι του θυμού μέσα μας.

ΛΥΠΗ

1.Εισάγεται το ρολόι της λύπης δίπλα στο ρολόι του θυμού, ανάλογο του ρολογιού του θυμού. 

 

2. Ανάγνωση: «Όταν λυπάμαι» της Spelman. Συζήτηση. 
 

3. Το κάθε παιδί αναφέρει μία φορά που λυπήθηκε και την εικονοποιεί: «Λυπήθηκα όταν…»

4. Συζητήσαμε αρκετές φορές για βιώματα λύπης των παιδιών, χρησιμοποιώντας ως αφορμή και την παρακάτω δραστηριότητα όπου τα παιδιά έπρεπε να διαλέξουν σε ποιες εικόνες νιώθουν λύπη και γιατί.

ΧΑΡΑ 

1. Διαβάσαμε της Μονρεάλ «Τι νιώθεις; Χαρά – Λύπη» και με αφορμή τη λύπη συζητήσαμε για τη χαρά.

2. Είδαμε πως ούτε και για τη χαρά έχουμε όλες τις λέξεις που χρειαζόμαστε και ψάξαμε να τις βρούμε.

3. Χρησιμοποιήσαμε πάλι έργα μεγάλων ζωγράφων  (Παρθένης, Ιακωβίδης, Σαγκάλ) αλλά και την φωτογραφία ενός Κούρου για να βρούμε τις εκφράσεις που θέλαμε για την ευχαρίστηση, την ικανοποίηση, τη χαρά και την ευτυχία.

4. Εισαγάγαμε το ρολόι της χαράς.

5. Με αφορμή το καινούριο ρολόι το κάθε παιδί μας διηγήθηκε ένα βίωμα που ένιωσε σχετικό με μία από τις διαβαθμίσεις. Μας δόθηκε έτσι η δυνατότητα να μιλήσουμε για τη διάρκεια της ευτυχίας, της θλίψης και της μελαγχολίας σε σχέση με τη χαρά και τη λύπη, που μπορεί να είναι στιγμιαία συναισθήματα.

 

ΦΟΒΟΣ

1. Μας παρουσίασε ο Έκτορας το «Όταν φοβάμαι» της Spelman, που το είχε δανειστεί από τη βιβλιοθήκη του σχολείου[1]. Βρήκαμε την ευκαιρία και το διαβάσαμε στα παιδιά και το συζητήσαμε. 
 

2. Ψάξαμε και βρήκαμε τις διαβαθμίσεις του φόβου: άγχος, τρόμος, φοβία.

3. Αντιστοιχίσαμε έργα μεγάλων ζωγράφων με τις αντίστοιχες συναισθηματικές καταστάσεις.

4. Εισήχθη το ρολόι του φόβου με τις ανάλογες εικόνες.

5. Αναφέραμε μία φορά που φοβηθήκαμε και πως το αντιμετωπίσαμε τότε. Στη συνέχεια σκεφτήκαμε (τώρα που ξέρουμε τόσα πράγματα για τα συναισθήματα και πώς να τα χειριστούμε) αν θα κάναμε κάτι διαφορετικό και τι θα ήταν αυτό.

6. Διαβάσαμε της Μονρεάλ το «Δειλία-Αυτοπεποίθηση» και γελάσαμε με το φόβο που φοβότανε το παιδί και το παιδί το φόβο.

7.  Μιλήσαμε ο καθένας για τους δικούς του φόβους και πως τους αντιμετωπίζει.  Υπήρξαν πολλά παιδιά που ανέφεραν το φόβο του σκοταδιού γι’ αυτό διαβάσαμε το «Η κουκουβάγια που φοβόταν το σκοτάδι» της Τσορώνη-Γεωργιάδη και σχολιάσαμε πάνω στις διάφορες αντιδράσεις τις κουκουβάγιας, προτείνοντας πως αλλιώς θα μπορούσε να έχει αντιδράσει.

8. Με αφορμή το «Όταν φοβάμαι» του Μέινερς συζητήσαμε για τους βοηθητικούς φόβους που μας προστατεύουν (φωτιά, σκαρφάλωμα σε δέντρα, αυτοκίνητα, ένα άγριο σκυλί κ.ά.) και εστιάσαμε στον άγνωστο που μπορεί να μας προσφέρει ένα γλυκό, κάνοντας τον παραλληλισμό με τη Χιονάτη που άνοιξε την πόρτα της στη γριούλα με το δηλητηριασμένο μήλο.

9. Αναφέραμε ο καθένας από ένα βίωμα φόβου και πως το αντιμετωπίσαμε. Ύστερα το ζωγραφίσαμε με τον τίτλο: «Φοβήθηκα όταν…».

---

[1] Όλη η σειρά της Spelman, φροντίσαμε να υπάρχει στο Νηπιαγωγείο και είναι διαθέσιμη στη δανειστική βιβλιοθήκη, ώστε κάθε παιδί να μπορεί να διαβάσει με τους γονείς του τα βιβλία που δουλεύουμε στο σχολείο. Εμμέσως γίνεται μόρφωση και του γονέα στο σπίτι.

Διδασκαλία ποίησης

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ

Είχα την μεγάλη τύχη να διδαχθώ στο Διδασκαλείο Ρόδου από τον κύριο Γιάννη Παπαδάτο, το πως να διδάσκω ένα ποίημα στο νηπιαγωγείο. Χρησιμοποίησα στην τάξη τις προτάσεις του και πραγματικά το αποτέλεσμα ήταν μοναδικό. 

Ασχοληθήκαμε κυρίως με τα ποίηματα του Ελύτη και του Ρίτσου και καταλήξαμε να φτιάξουμε τη δική μας ποιητική συλλογή, η οποία θα εκδοθεί μάλιστα στο τοπικό περιοδικό "Τηγάνι".

ΕΛΥΤΗΣ

ΡΙΤΣΟΣ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1.   Φέρνω φωτογραφίες/ εικόνες  (διάφορες)  που να είναι λέξεις του ποιήματος. Τι βλέπετε στις εικόνες;

2.  Δίνω π.χ. ένα τζιτζίκι. Κι αν βάλω δίπλα ένα μοσχαράκι τι μπορούν να κάνουν;   (Π.χ. μπορούν να κουβεντιάσουν).

3.  Γράφουμε ή ηχογραφούμε τη/τις φράσεις μία – μία } βγαίνει ένα άλλο ποίημα.

4.  Το εικονοποιούμε αν θέλουμε, το καταγράφουμε, το τυπώνουμε το δικό μας ποίημα. Το δραματοποιούμε, του βάζουμε μουσική, το κάνουμε ταινιάκι.

5.     Έπειτα λέμε στα παιδιά: για να δούμε τι έγραψε ο συγκεκριμένος ποιητής με τις ίδιες εικόνες.

6.  Μπορούμε να δραματοποιήσουμε και το γνωστό ποίημα.

*  Επίσης, εγώ δύο από τα έξι ποίηματα που δουλέψαμε τα είχα φτιάξει στον υπολογιστή ως παρουσιάσεις χρησιμοποιώντας τα τραγούδια που υπήρχαν (Θαλασσινό Τριφύλλι και Μαρίνα). Επιπλέον, τους έφτιαξα ένα παιχνίδι με προβολή παρουσίασης, βάζοντας το ψαράκι ΝΕΜΟ να αναζητά το θαλασσινό τριφύλλι και ν' ανακαλύπτει τον Ελύτη. (Αν τα καταφέρω θα το ανεβάσω).

Σας παραθέτω τα ποιηματάκια που φτιάξαμε με τα παιδιά και που κυκλοφόρησαν σε έντυπη μορφή. Υπενθυμίζω ότι τα έγραψαν πριν διαβάσουν τα αυθεντικά ποιήματα.

Στη Σάμο ήτανε τα πράσινα χαλίκια και ο ήλιος τα έκαψε όταν έβγαινε και ξημέρωνε.

Μετά ήρθε η αγάπη και είδε τα χαλίκια καμένα και τα σκοτεινά τα φύκια.

Η αγάπη βούτηξε βαθιά στο πέλαγος και είδε το θαλασσινό τριφύλλι.

Τα τελώνια αγκάλιασαν την αγάπη και ήρθανε 1000 αηδόνια να τραγουδήσουν.

Ξέφυγε ένα αηδόνι και πήγε σ’ ένα γεωργό και φύτεψε ένα φιλί.

28-2-2012

*Σύνθεση ποιήματος με αφορμή τις λέξεις από το ποίημα του Οδυσσέα Ελύτη «Το θαλασσινό τριφύλλι».

 

Η ΜΑΡΙΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΑΥΓΕΡΙΝΟΥ

Η Μαρίνα πέταξε ψηλά και χάθηκε μέσα στη νύχτα.

Είδε το πράσινο αστέρι και το φως του Αυγερινού.

Είδε τα περιβόλια και κατάλαβε ότι είναι το χωριό της.

Ήρθαν περιστέρια και φοβήθηκε.

Χάιδεψε έναν βασιλικό και μοσχοβόλησε ο τόπος.

Τότε ένα άγριο περιστέρι μύρισε το χέρι της.

Της χάρισε δυόσμο και λουΐζα που ανέβαινε ως τον ουρανό. Σκαρφάλωσε η Μαρίνα και συνάντησε τους Αρχαγγέλους που κάθονταν πάνω στ’ αστέρια στην άκρη τ’ ουρανού.

Της χάρισαν ένα κρίνο.

Όταν ξημέρωσε κατέβηκε και ήπιε νερό απ’ το πηγάδι το βαθύ.

Γλίστρησε ο κρίνος απ’ το χέρι της, έπεσε και φύτρωσε δίπλα σε μια βρύση.

29-2-12

* Σύνθεση ποιήματος με αφορμή τις εικόνες του ποιήματος «Μαρίνα», του Οδυσσέα Ελύτη.

ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΤΟ ΦΩΤΕΙΝΟ ΑΣΤΕΡΙ

Είχα πάει στα βουνά.

Πήρανε φωτιά τα χέρια μου εκεί.

Έχτισα στην κορυφή τους ένα φτωχικό σπιτάκι.

Ήρθε ο χειμώνας και παίζαμε μαζί με την Πούλια.

Είδαμε 7  Μάγιες.

Η σοδειά μου πήρε χιόνι απ’ το χειμώνα.

Το χιόνι έπεσε και πάνω στα μαλλιά της Πούλιας.

Σταμάτησε πια να παίζει μαζί μου κι έφυγε.

Κι έμεινα μόνος.

1-3-12

* Σύνθεση ποιήματος με αφορμή τις λέξεις από το ποίημα του Οδυσσέα Ελύτη «Μάγια».

 

ΟΙ ΑΓΓΕΛΟΙ ΦΟΒΗΘΗΚΑΝ

Είχε πιάσει φωτιά ο ουρανός

κι οι άγγελοι τρομάξανε.

Τους Είδε η Πορτοκαλένια

και πήγε να τους σώσει.

Πέταξε μαζί με τα χελιδόνια

φέρνοντας του πελαργού τον κρύσταλλο,

χαμόγελα από κοπελιές.

Κι οι άγγελοι χαρήκανε,

γυρίσανε στον ουρανό.

Με τα φτερά τους έσβησαν τη φωτιά,

χάρισαν δώρο στην Πορτοκαλένια

την ομορφιά του παγονιού

και τη λάμψη του σπαθιού.

2-3-12          

*Σύνθεση ποιήματος με αφορμή τις λέξεις από το ποίημα του Οδυσσέα Ελύτη «Η Πορτοκαλένια».

 

ΚΑΙ Ο ΗΛΙΟΣ ΧΑΜΟΓΕΛΑΣΕ

Ένας ευτυχισμένος Απρίλης

έχτισε τη φωλιά του στη Σάμο.

Ήταν ένα λιόγερμα

που μέσα του έκρυβε έναν άγγελο.

Είδε στα φώτα των νερών

πως κάποιος τον περίμενε.

Κι ήταν ο Μάης ο αδερφός του

που φόραγε το πέλαγος για μπλε πουκάμισο

και τον ήλιο για χρυσό σακάκι.

Του ’φερε βιολετί σταφύλια για να φάει.

Τότε χαμόγελα ακούστηκαν σε όλο το νησί μέχρι τον ήλιο, τόσα πολλά που γελάσανε όλα τα παιδιά στον κόσμο.

5-3-12

*Σύνθεση ποιήματος με αφορμή τις λέξεις από το ποίημα του Γιάννη Ρίτσου «Πρωινό άστρο» «Έχω ένα πουκάμισο»

 

Ο Αυγερινός είδε έναν μετεωρίτη.

Μύρισε το βασιλικό που ΄χε πάνω του.

Έπεσε σ’ ένα βουνό και μάζεψε δυόσμο.

Τον άπλωσε παντού

και γέμισε ο κόσμος αστέρια.

Ένας κρίνος ήρθε και του μίλησε.

Του ’πε τι πέρασε όλον αυτό τον καιρό

κι από τα δάκρυά του έπιασε φωτιά ο κόσμος.

Φύτρωσε μια λουΐζα στα μαλλιά του Αυγερινού.

5-3-12

*Σύνθεση ποιήματος με αφορμή τις  μπερδεμένες λέξεις από τα ποιήματα του Οδυσσέα Ελύτη «Μαρίνα», «Μάγια», «Θαλασσινό Τριφύλλι».

Δραστηριότητες "Είναι Ο.Κ."

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΟΥ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ  Π Υ Θ Α Γ Ο Ρ Ε Ι Ο Υ

« Ε Ι Ν Α Ι   Ε Ν Τ Α Ξ Ε Ι  (Ο,ΤΙ ΚΙ ΑΝ ΝΙΩΘΩ)! ! !»

2011-2012

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΣ: ΜΑΡΙΑ ΧΑΤΖΗΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ

ΣΥΝΟΛΟ ΝΗΠΙΩΝ: 12

 

ΣΤΟΧΟΙ

            Επέλεξα να δουλέψω το κεφάλαιο «Συναισθήματα - Έκφραση κι επικοινωνία» με τα παιδιά του Νηπιαγωγείου γιατί πιστεύω πως συνήθως κανείς δεν αφιερώνει χρόνο για να ρωτήσει τα παιδιά τι ένιωσαν. Μπορεί να τα ρωτήσουν τι έφαγαν, τι έκαναν, τι έμαθαν, τι ζωγράφισαν, τι κατασκεύασαν αλλά τι ένιωσαν σπανίως, έως καθόλου. Κι αυτό σε μια κοινωνία που όλο και λιγότερο ασχολείται με την καρδιά, με την ψυχή, με τον άνθρωπο εντέλει!

            Οι στόχοι μου με τα παιδιά ήταν οι εξής:

1. να μπορούν τα παιδιά να αναγνωρίζουν βασικά συναισθήματα, όχι μόνο λεκτικά αλλά και βιωματικά
2. να τους δίνεται η δυνατότητα να τα εκφράσουν
3. να εκπαιδευτούν στο να τα επικοινωνούν με διάφορους τρόπους
4. να εκπαιδευτούν στο να φροντίζουν τη συναισθηματική τους ανακούφιση  και υγεία αλλά και το μοίρασμα της μοναξιάς ενός βιώματος με κάποιον άλλον
5. να μάθουν τα παιδιά να αποδέχονται τα όποια συναισθήματα βιώνουν είτε δυσάρεστα είτε ευχάριστα και να αναγνωρίζουν στους άλλους το δικαίωμα να τα βιώνουν και εκείνοι
6. να μάθουν να συζητάνε τις διενέξεις μεταξύ τους, να δηλώνουν το συναίσθημά τους, να βρίσκουν δημιουργικούς τρόπους να το εκφράσουν και λύσεις που θα τους κάνουν να νιώσουν καλύτερα
7. να ενισχύσουν την αυτοεκτίμησή τους και να μάθουν να αποδέχονται την όποια ταυτότητά τους
8. να χτίσουν νέες σχέσεις μέσα στην ομάδα αλλά και εκτός, και να ενισχύσουν τις ήδη υπάρχουσες διαπροσωπικές σχέσεις τους
9. να ωριμάσουν συναισθηματικά και ν’ αντιμετωπίζουν τη ζωή με λιγότερο φόβο.

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ

 ΚΑΡΕΚΛΕΣ ΜΙΛΑΩ – ΑΚΟΥΩ

           

    Σχεδόν από τις πρώτες μέρες του σχολείου υπάρχουν στην τάξη δύο καρέκλες «Μιλάω – Ακούω». Στη μία είναι κολλημένο ένα στόμα και στην άλλη ένα αυτί. Όποτε υπάρχει μια αντιπαράθεση τα παιδιά εκπαιδεύονται να τη λύνουν σε αυτές τις καρέκλες και να ανταλλάσσουν ρόλους ομιλητή-ακροατή. Η οδηγία είναι ή ίδια κάθε φορά: Ομιλητής Α: «Πες το συναίσθημα που ένιωσες. Γιατί το ένιωσες;». Ο ακροατής γίνεται ομιλητής και λέει τα δικά του συναισθήματα. Ομιλητής Β: «Τώρα που άκουσες το συναίσθημα του φίλου σου, τι ένιωσες; Γιατί το ένιωσες; Εσύ τι λες ότι έγινε; Τι ένιωσες και γιατί;» Αλλάζουν για τρίτη φορά θέσεις και ο ομιλητής Α ξαναπαίρνει το λόγο, όπως και ο Β, μέχρι να λυθεί η αντιπαράθεση. Επίσης έχουν τη δυνατότητα εκεί να συζητήσουν άλλα πράγματα που μπορεί να τους έχουν ενοχλήσει στο σπίτι.

          

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ – ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ - ΕΓΩ

1. Ελεύθερη κίνηση- ταξίδι με έναν αόρατο αγαπημένο τους πρόσωπο με μουσική υπόκρουση το «Χαμόγελο της Τζοκόντας» του Μάνου Χατζιδάκι.

2. Παραμύθι: «Ο ερωτευμένος βάτραχος» του Μαξ Βέλθουις και συζήτηση για τον αόρατο αγαπημένο που συνταξίδεψε μαζί τους μουσικά.

3. «Αχ, γιατί να είμαι γάτα!» της Μαριανίνας Κριεζή και παίζουμε τους ρόλους:

• Τι άλλο θα ήθελα να είμαι;
• Ποιο είναι το αγαπημένο μέρος του σώματός μου; Το χαϊδεύω τρυφερά. Αγκαλιάζω τον εαυτό μου.
• Ποιο είναι το αγαπημένο μέρος του σώματος του φίλου μου απέναντι; Αγκαλιαζόμαστε.

4. Το μαγικό κουτί με τον καθρέπτη:

• Ανακαλύπτω μέσα στο κουτί ένα μοναδικό και ξεχωριστό ανθρωπάκο, πολύ αγαπημένο.
• Ζωγραφίζω αυτόν τον ξεχωριστό άνθρωπο: ΕΜΕΝΑ.

5. Φέρνω στην τάξη το αγαπημένο μου αντικείμενο και το παρουσιάζω.

6. Δραματοποίηση του βιβλίου του Λεό Μπουσκάλια: «Επειδή είμαι άνθρωπος».

7. Ζωγραφίζω αυτά που μπορώ να κάνω επειδή είμαι άνθρωπος.

8. Γράφω και ζωγραφίζω όσα αγαπώ.

9. Κατασκευάζω με πλαστελίνη τον αγαπημένο μου άνθρωπο, ΕΜΕΝΑ.

 

10. Παραμύθι: «Είμαι ένας βάτραχος μικρούλης, ο Εμμανουήλ Α. Μπακακούλης» της Κριεζή. 

1. Συζήτηση πάνω στην έννοια «αγαπημένος».
2. Τι θα πει «σ’ αγαπώ;»
3. Ποιος το λέει σε ποιον;
4. Πώς το δείχνουμε;

11. Κατασκευή κάρτας καρδιάς όπου γράφουμε μέσα «σ’ αγαπώ» και το δίνουμε σε όποιον αγαπάμε περισσότερο.

12. Διαβάζουμε το «Όταν είμαι ο εαυτός μου» της Spelman και το συζητάμε. 

  Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΜΟΥ

• Μετράμε το ύψος και το βάρος μας, το καταγράφουμε και το συγκρίνουμε
• Μετράμε το μήκος μας σε τουβλάκια
• Διαβάσαμε το βιβλίο «Αυτό που νιώθω» του Cain και συζητήσαμε πάνω στα διάφορα συναισθήματα που μπορούμε να νιώσουμε ενίοτε. Επειδή είναι νωρίς ακόμα, δώσαμε περισσότερο έμφαση στην εικονογράφηση των συναισθηματικών εκφράσεων και λιγότερο στο περιεχόμενο.

Ο ΟΝΕΙΡΟΦΑΓΟΣ

Εισάγουμε τον «Ονειροφάγο», ένα κουτί προσωποποιημένο, το οποίο «τρώει» τους εφιάλτες των παιδιών. Έτσι, όποιο παιδί θέλει ζωγραφίζει το πρωί που έρχεται ζωγραφίζει τον εφιάλτη του και μέσα στη μέρα ο εφιάλτης έχει εξαφανιστεί.

 

 

ΤΟ ΡΟΛΟΪ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ

            Εισάγεται το ρολόι των συναισθημάτων με τέσσερα βασικά συναισθήματα: χαρά, λύπη, φόβος, θυμός. Κάθε μέρα, λίγο πριν φύγουν τα παιδιά από το σχολείο, καθένα τους πάει στο ρολόι των συναισθημάτων και δείχνει ένα ή δύο συναισθήματα που ένιωσε στο σχολείο και το  αιτιολογεί. Αργότερα θα προστεθεί η παράμετρος σπίτι αλλά και η υπόθεση για ένα συναίσθημα που μπορεί εκείνη τη μέρα να ένιωσε ένας φίλος του.

13. Παραμύθι: «Έλμερ, ο παρδαλός ελέφαντας» του Μακ Κι, συζήτηση πάνω στη διαφορετικότητα και τη μοναδικότητα.

14.  Περίγραμμα παλάμης του κάθε παιδιού και σε κάθε δάκτυλο γράφουν κι ένα πράγμα που τους αρέσει στον εαυτό τους.

15. Κατασκευή κάρτας εαυτού: ζωγραφίζουν στο εξώφυλλο τον εαυτό τους, γράφουν το όνομα τους και στο εσώφυλλο συμπληρώνουν την πρόταση: «Μου αρέσει ο εαυτός μου γιατί…»

16.  Έχοντας εισαγάγει το ρολόι των συναισθημάτων με τα βασικά «χαρά, λύπη, θυμός, φόβος», αναγνωρίζουν και κυκλώνουν ένα συναίσθημα που ένιωσαν σήμερα στο σχολείο. Επίσης ζωγραφίζουν σε ένα πρόσωπο (αγόρι ή κορίτσι) ένα συναίσθημα που ένιωσαν και το καταγράφουν.

     

 

ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΦΡΙΝΤΑ ΚΑΛΟ

 Με αφορμή τους πίνακες της Φρίντας Κάλο ζωγραφίζουν τη δική τους αυτοπροσωπογραφία και την συμπληρώνουν γύρω-γύρω με τα αγαπημένα τους πράγματα ή πρόσωπα.

17.  «Ένιωσα καλά με τον εαυτό μου όταν…», διαλέγουν μία φορά που το κατάφεραν αυτό, το καταγράφουμε και το ζωγραφίζουν

18. Τα παιδιά με πίνακα αναφοράς το ρολόι των συναισθημάτων γράφουν και ζωγραφίζουν δύο συναισθήματα που ένιωσαν σήμερα.

ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

Ακούμε τέσσερα μουσικά κομμάτια και μετά από κάθε κομμάτι κυκλώνουν και ζωγραφίζουν το συναίσθημα που τους προκάλεσε.

Τα μουσικά κομμάτια ήταν με την εξής σειρά:

1. Ψυχή Βαθιά, Νο 7, Αγγελάκας 
2. Η Τίγρη, Ψαραντώνης                

3. Bleu, Preisner                             

4. Barcarole, Offenbach                  

19. Το κάθε παιδί έφερε το αγαπημένο του μουσικό κομμάτι ή τραγούδι και το εικονοποίησε.

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ – ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ – Ο ΑΛΛΟΣ

1. ΖΩΓΡΑΦΟΙ ΚΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ 

 Με αφορμή την επέτειο της 28^ης Οκτωβρίου 1940, μία από τις παρουσιάσεις που έκαναν τα παιδιά ήταν για την «Κραυγή» του Μουνκ, όπου συζητήσαμε πάνω στο φόβο που προσπαθεί να δείξει ο ζωγράφος, καθώς και  για τη «Γκουέρνικα» του Πικάσο, όπου παρουσιάζει την οργή, το θυμό, τη θλίψη και τη λύπη.

2. Φτιάχνουμε πάλι κάρτα αλλά αυτή τη φορά για τους αγαπημένους μας φίλους: «Ο καλύτερος φίλος μου /Η καλύτερη φίλη μου είναι ο/η γιατί…».

3.   Για τα συναισθήματα που νιώθουμε άρχισαν να μη μας φτάνουν οι λέξεις κι έτσι αρχίζουμε να ψάχνουμε εντάσεις και μεγέθη συναισθημάτων. Εισάγεται το ρολόι του θυμού με τα συναισθήματα: εκνευρισμός, νεύρα, θυμός, οργή. Οι εικόνες που αντιπροσωπεύουν κάθε συναίσθημα είναι έργα μεγάλων ζωγράφων όπως Πικάσο, Παρθένης, Γύζης, Ιακωβίδης, Λύτρας, Σαγκάλ, Κλιμτ και άλλοι.

      

Το ρολόι του Θυμού